Jak zbadać drożność jajowodów?

Niedrożność jajowodów jest przyczyną trudności z zajściem w ciążę nawet co 4 kobiety i wymieniana jest wśród najczęstszych przyczyn niepłodności. Ze względu na brak charakterystycznych objawów rozpoznaje się ją stosunkowo późno. Częściowe lub całkowite zamknięcie światła jajowodu uniemożliwia połączenie się komórki jajowej z plemnikiem i dotarcie zarodka do macicy. Jajowody odpowiedziane są również za stworzenie właściwego środowiska dla rozwoju zarodka. Dlatego też badanie drożności jajowodów jest jednym z podstawowych badań w diagnostyce niepłodności u pacjentek mających trudności z zajściem w ciążę. W artykule opisujemy, jakie mogą być przyczyny niedrożności jajowodów oraz na czym polega ich badanie.

Jakie mogą być przyczyny niedrożności jajowodów?

Zaburzenia czynności jajowodów mogą być spowodowane różnymi czynnikami. Do powstania tego typu problemów dochodzi najczęściej na skutek przebytych zabiegów operacyjnych w obrębie jamy brzusznej – częstą przyczyną zamknięcia światła jajowodów jest np. operacja wycięcia wyrostka robaczkowego. Innymi przyczynami braku drożności jajowodu lub jajowodów mogą być też m.in. endometrioza, choroby weneryczne, nieprawidłowe założenie wkładki domacicznej, ciąża pozamaciczna, poronienia, stany zapalne narządów miednicy mniejszej.

Badanie drożności jajowodów

Jednym z badań, które pozwala ocenić drożność jajowodów i innych nieprawidłowości w budowie pozostałych narządów rodnych kobiety jest histerosalpingografia (HSG). Badanie polega na podaniu przez szyjkę macicy środka kontrastowego przy równoczesnym wykonywaniu zdjęć rentgenowskich. W wiodących ośrodkach, takich jak Centrum Leczenia Niepłodności Angelius w Katowicach, które dysponują wysokiej klasy aparaturą do badań USG, wykonuje się Sono-HSG, czyli ultrasonograficzną histerosalpingografię. W badaniu Sono-HSG zdjęcia rentgenowskie zastąpiono badaniem USG, które jest zdecydowani mniej bolesne i mniej inwazyjne.

Kiedy można wykonać badanie drożności jajowodów?

Badanie Sono – HSG wykonuje się pomiędzy 8. a 12. dniem cyklu miesięcznego, po zakończonym krwawieniu.

Jak się przygotować do badania Sono-HSG?

Zanim zostanie wykonane badanie Sono-HSG, pacjentka musi wykonać kilka badań wstępnych. Do najważniejszych należą wymaz z pochwy oraz badania wirusologiczne w kierunku obecności w organizmie wirusa HIV, antygenów HCV, VDRL oraz przeciwciał HBS. Jeżeli badanie zaplanowano wykonać w znieczuleniu ogólnym pacjentka musi być na czczo. Jeżeli natomiast będzie wykonywane w znieczuleniu miejscowym, wtedy można wcześniej zjeść lekki posiłek.

Na czym polega badanie drożności jajowodów?

Badanie Sono – HSG wykonuje się pomiędzy 8. a 12. dniem cyklu, po zakończeniu krwawienia. Lekarz wprowadza do pochwy wziernik, dezynfekuje szyjkę macicy oraz wprowadza zakończony balonikiem cewnik. Balonik wypełniany jest solą fizjologiczną, a równocześnie podawany jest preparat cieniujący. Preparat najpierw wypełnia jamę macicy, a później przechodzi do jajowodów. Wszystkie wykonywane czynności przebiegają pod kontrolą ultrasonografu, dzięki czemu lekarz obserwuje na ekranie monitora kształt i wielkość jamy macicy oraz to jak podawany płyn przepływa przez jajowody. Badanie trwa około 15-20 minut. Tego samego dnia pacjentka może wrócić do domu.

Wynik badania drożności jajowodów

Wynik badania Sono – HSG może dać odpowiedź na pytanie o przyczyny trudności w zajściu w ciążę. Niedrożny jeden jajowód nie przekreśla szans na naturalne zajście w ciążę – przy braku innych przyczyn niepłodności. W sytuacji, gdy oba jajowody są niedrożne lekarz może zdecydować o laparoskopii, czyli chirurgicznym udrożnieniu jajowodów, a w uzasadnionych przypadkach nawet o ich usunięciu.