Skąd bierze się cukrzyca i jak ją leczyć?

Z cukrzycą zmaga się na świecie prawie pół miliarda ludzi, a liczba zachorowań wciąż rośnie zwłaszcza w krajach uprzemysłowionych. W Polsce około trzy miliony osób chorują na cukrzycę. Zdecydowaną większość stanowią dorośli, ale objawy mogą pojawić się również u najmłodszych. Trzeba jednak podkreślić, że istnieją różne rodzaje cukrzycy i różne są ich przyczyny oraz sposoby leczenia.

Cechę wspólną każdej cukrzycy stanowi hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy we krwi, wynikający z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki trzustkowe. Przewlekła hiperglikemia doprowadzić może do uszkodzenia wielu organów – od oczu, przez nerki, po serce. Stanowi zatem bardzo poważne zagrożenie.

Cukrzyca typu 1 – przyczyny i leczenie

W przypadku tej choroby autoimmunologicznej organizm przestaje wytwarzać insulinę, czyli hormon regulujący stężenie cukru we krwi. Niezbędne staje się podawanie insuliny z zewnętrznego źródła. Zanim ją odkryto, osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 nie miały szans na długie życie. Ten typ choroby rzadko pojawia się dopiero u dorosłych, najczęściej zmagają się z nią już dzieci. – Cukrzyca typu 1 jest współcześnie chorobą nieuleczalną, jednak codzienne dbanie o poziom cukru może sprawić, że długość życia chorego nie będzie odbiegała od długości życia człowieka zdrowego – wyjaśnia nasz rozmówca z Centrum Medycznego SAN-CREDO-MED (Warszawa – Praga Północ, Praga Południe). Przyczyny pojawienia się cukrzycy typu 1 to przede wszystkim czynniki genetyczne, niezależne od diety i stylu życia. Predyspozycje do zachorowania są dziedziczne do pewnego stopnia. Gdy chory jest ojciec, ryzyko wynosi 10 proc., w przypadku choroby matki – 5 proc., a kiedy oboje rodziców ma cukrzycę typu 1 – 20 proc.

Cukrzyca typu 2 – przyczyny i leczenie

Stanowi niemal 90 proc. wszystkich przypadków cukrzycy. Jej objawy wynikają z odporności tkanek na działanie insuliny. Tutaj czynniki genetyczne odgrywają marginalną rolę, a decydujące są czynniki środowiskowe – przede wszystkim zła dieta i wynikająca z niej otyłość, a także brak aktywności fizycznej. Na cukrzycę typu 2 nie zapada się z dnia na dzień, dlatego dotyczy ona głównie osób dorosłych. Od ryzyka nie są jednak wolne otyłe dzieci. O ile stan przedcukrzycowy da się cofnąć dzięki stosowaniu się do porad dietetyka, ćwiczeniom i redukcji masy tłuszczowej, to już w pełni rozwinięta choroba nie jest obecne uleczalna. Jednak te same starania o zdrową sylwetkę w połączeniu z leczeniem farmakologicznym (leki hipoglikemizujące, insulina) mogą sprawić, że życie pacjenta nie ulegnie wyraźnemu skróceniu.